هر چیزی را که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد می توان مهر قرار داد.

مهریه تحت دو عنوان عندالمطالبه و عندالاستطاعه در سند ازدواج قید می گردد.

در مهریه عندالمطالبه به محض وقوع  عقد زن مالک مهر می شود و هر زمان که بخواهد ، می تواند مهریه خود را مطالبه کند . مهریه عندالمطالبه در هر حال باید پرداخت شود . در مهریه عندالمطالبه زوج قطعا باید قدرت برایفای دین مسلم خود یعنی پرداخت مهریه از زمان عقد را داشته باشد . پس هرگاه برای پرداخت مهریه ، زمان و اجل معین نشده باشد ، مهریه عندالمطالبه است در این صورت به محض عقد ، زن مالک مهر می شود و هر زمان که بخواهد می تواند مهریه ی خود را مطالبه کند .

اما در مهریه عندالاستطاعه زمان پرداخت مهریه ، زمانی است که زوج توانایی و استطاعت پرداخت را داشته باشد . پس پرداخت آن منوط به استطاعت زوج است . البته زوجین می توانند به صورت موجل نیز مهریه را تعیین کنند که در این صورت پرداخت مهریه در زمان مقرر مورد توافق بایستی باشد و قبل از آن زوجه حق مطالبه ندارد.

پس مهریه عندلاستطاعه یعنی اینکه هر زمان شوهر توانایی پرداخت داشته باشد یعنی دارای اموالی گردد یا پولی به دست آورد که بتواند مهریه ای که بر عهده اش مستقر شده را بپردازد ، در صورت مطالبه ی زن از طریق قانونی ، محکوم به پرداخت خواهد شد . در این جا بار اثبات داشتن اموال یا پول ، به عهده ی زن خواهد بود و این زن است که باید استطاعت شوهرش را نزد دادگاه ثابت کند . در غیر این صورت ، زن نمی تواند شوهرش را محکوم به پرداخت مهریه کند . اما اگر اموال شوهر را شناسایی و به مرجع قضایی معرفی کند می تواند از محل توقیف و فروش آن اموال از طریق اجرای احکام دادگاه ، مهریه مورد محکوم واقع شده را وصول نماید . در حالتی که مهریه به صورت عندالاستطاعه مقرر و توافق می شود ، در صورتی که شوهر مال و اموال یا پولی نداشته باشد ، قابل وصول نخواهد بود و دادگاه به هیچ وجه اقدام به جلب و زندانی نمودن زوج نخواهد کرد.

به طور کلی باید گفت که در مهریه عندالاستطاعه ، جلب و زندانی کردن زوج مجال ظهور نمی یابد و حتی نیازی به اثبات اعسار از طرف شوهر و تقسیط نخواهد بود . لذا فقط از طریق شناسایی و معرفی مال می توان اقدام به وصول مهریه نمود

نرگس مقامی / وکیل دادگستری